りんぐあえ

Haec cum animadvertisset, convocato consilio omniumque ordinum ad id
consilium adhibitis centurionibus, vehementer eos incusavit: primum, quod
aut quam in partem aut quo consilio ducerentur sibi quaerendum aut
cogitandum putarent. Ariovistum se consule cupidissime populi Romani
amicitiam adpetisse; cur hunc tam temere quisquam ab officio discessurum
iudicaret? Sibi quidem persuaderi cognitis suis poslulatis atque aequitate
condicionum perspecta eum neque suam neque populi Romani gratiam
epudiaturum. Quod si furore atque amentia impulsum bellum intulisset, quid
tandem vererentur? Aut cur de sua virtute aut de ipsius diligentia
desperarent? Factum eius hostis periculum patrum nostrorum emoria Cimbris
et Teutonis a C. Mario pulsis [cum non minorem laudem exercitus quam ipse
imperator meritus videbatur]; factum etiam nuper in Italia servili tumultu,
quos tamen aliquid usus ac disciplina, quam a nobis accepissent,
sublevarint. Ex quo iudicari posse quantum haberet in se boni constantia,
propterea quod quos aliquam diu inermes sine causa timuissent hos postea
armatos ac victores superassent. Denique hos esse eosdem Germanos quibuscum
saepe numero Helvetii congressi non solum in suis sed etiam in illorum
finibus plerumque superarint, qui tamen pares esse nostro exercitui non
potuerint. Si quos adversum proelium et fuga Gallorum commoveret, hos, si
quaererent, reperire posse diuturnitate belli defatigatis Gallis
Ariovistum, cum multos menses castris se ac paludibus tenuisset neque sui
potestatem fecisset, desperantes iam de pugna et dispersos subito adortum
magis ratione et consilio quam virtute vicisse. Cui rationi contra homines
barbaros atque imperitos locus fuisset, hac ne ipsum quidem sperare nostros
exercitus capi posse. Qui suum timorem in rei frumentariae simulationem
angustiasque itineris conferrent, facere arroganter, cum aut de officio
imperatoris desperare aut praescribere viderentur. Haec sibi esse curae;
frumentum Sequanos, Leucos, Lingones subministrare, iamque esse in agris
frumenta matura; de itinere ipsos brevi tempore iudicaturos. Quod non fore
dicto audientes neque signa laturi dicantur, nihil se ea re commoveri:
scire enim, quibuscumque exercitus dicto audiens non fuerit, aut male re
gesta fortunam defuisse aut aliquo facinore comperto avaritiam esse
convictam. Suam innocentiam perpetua vita, felicitatem Helvetiorum bello
esse perspectam. Itaque se quod in longiorem diem conlaturus fuisset
repraesentaturum et proxima nocte de quarta, vigilia castra moturum, ut
quam primum intellegere posset utrum apud eos pudor atque officium an timor
plus valeret. Quod si praeterea nemo sequatur, tamen se cum sola decima
legione iturum, de qua non dubitet, sibique eam praetoriam cohortem
futuram. Huic legioni Caesar et indulserat praecipue et propter virtutem
confidebat maxime.



（ガリア戦記1-41へ続く）