エスペラント語の修正版として開発された人工言語、国際補助語です。

Regulo di analizo o deskompozo.(分析あるいは分解の規則)


Se, pos lekto atencoza, vu ne komprenas bone la kompozajo, procedez tale :
もし、注意深く読んでも、合成語がよく理解できないならば、次のような手順を踏みなさい。
Deskompozez lu, se ol apartenas al 1, 2, 3 e 4esma klasi, irante de lua lasta elemento al unesma :
その合成語が、第1,第2,第3,第4のクラス要素からなっているならば、最後の要素から、第1の要素に戻って行って、分解しなさい。
fer-voyo= voyo (ek) fero鉄道=鉄製の道
vapor-navo= navo (movata per) vaporo汽船=水蒸気で動かされる船
dormo-chambro= chambro (por) dormo寝室=寝るための部屋
skribo-tablo= tablo (por) skribo机=ものを書くためのテーブル
kap-kuseno= kuseno (por la) kapo枕=頭のためのクッション
sabrofrapar= frapar (per) sabroサーベルを使って打つ
hers-agar= agar (per) herso鍬で耕す
parto-prenar= prenar parto (en)参加する、分担を担う
tipo-skribar= skribar (per) tipoタイプを使って書く、タイプライターを打つ
ciel-blua= blua (quale) la cielo空色の、空のような青の
graco-plena= plena (de la) graco髪の恵みで満たされた
lenso-forma= qua havas la formo di lensoレンズ型の
simio-kapa= qua havas kapo di simio *1猿の頭を持つ
en-irar= irar en〜に入る
ek-irar= irar ek〜から出る
preter-pasar= pasar preter追い越してゆく
ad-portar= portar ad持ってくる
ek-pulsar= pulsar ek追い出す
La motivo dil supera regulo e di tala iro, por la deskompozo di ta 4 klasi de kompozaji esas ke, en li, la elemento determinata esas sempre la lasta, ed olua senco determinesas dal unesma elemento.
合成語の4クラスの分解のための上記の規則や、このように後ろに戻る理由は、合成語の中に、限定される要素は常に最後にあるからであり、最初の要素によって、その意味が限定されるからである。
En dormo-chambro, chambro determinesas da dormo; en simio-kapa, kapa determinesas da simio.
「dormo-chambro」の中では、「chambro」が「dormo」によって限定されている。「simio-kapa」では、「kapa」は「simio」によって限定されるのである。
Ma por la 5 e 6esma klasi de kompozaji, sequez l'ordino di la elementi quan vu trovas lektante li.
しかし、合成語の5クラスと6クラスにおいては、それらを読んであなたが見つけた要素の配列に従いなさい。
Cetere maxim ofte ta ordino korespondas ad olta quan li havas en multi de nia lingui, e pro to on komprenas li ordinare per simpla lekto.
その他に、その配列は大抵、我々の諸言語の多くの中にあるものと一致している。そのために普通は、簡単に読んだだけで、それを理解できる。
Ex. : sub-mara = qua esas sub maro, super-natura = qua esas super la naturo, inter-naciona = qua esas inter nacioni; un-dia = qua evas (od evis) un dio, cent-yara = qua evas (od evis) cent yari *2;
例):「sub-mara」=海の下にある、海中の、海底の。「super-natura」=自然を越えた、超自然の。「inter-naciona」=諸国家間にある、国際的な。「un-dia」=一日という時を経た〜。「cent-yara」=100年という時を経た〜。
ca-dia = di cadio, omnadia *3 = di omna dio, taspeca = di ta speco, talaspeca = di tala speco, samtempa = di sama tempo *4, grandanombra = di granda nombro, qua prizentas granda nombro, blu-okula = qua havas blua okuli, groskapa = qua havas grosa kapo *5(5).
「ca-dia」=この日。「omnadia」=毎日の。「taspeca」=その種類の。「talaspeca」=そのような種類の。「blu-okula」=青い目を持つ、青い目の。「groskapa」=大きな頭の。
Praktike memorez, ke on deskompozas komencante per la fino, se la kompozajo unionas substantivo ad altro (1, 2, 3esma klasi) o prepoziciono a verbo (4esma klaso).
もし、その合成語が別の要素に名詞を統合していたり(第1,2,3クラス)、前置詞に動詞が統合していたり(第4クラス)するならば、先ず最初に最後の要素をもちいて分解することを実践的に記憶しなさい。
Altrakaze on sequas l'ordino di la elementi (5. e 6esma klasi).
その他の場合は、要素の順番に従う(第5,6クラス)
La relato inter la elementi dil kompozajo esas tacata : quale en ciel-blua, por en dormo-chambro, per en sabro-frapar; ma, quale on vidis supere, la spirito trovas lu facile.
合成語の諸要素間の関係は語られていない。「ciel-blua」の中では「quale」(空のように青い)、「dormo-chambro」の中では「por」(寝るための部屋)、「sabro-frapar」の中では「per」(サーベルを用いて打つ、切る)。上記で見てきたように、その心は簡単に分かる。
En ula kazi, la relato esas la liganta konjunciono e. Ex. : sekretario-kasisto = sekretario e kasisto; kapitano-instruktero = kapitano e instruktero.
その関係が接続詞「e」である場合もある。例):「sekretario-kasisto」=書記兼会計係。「kapitano-instruktero」=船長であり教育者。

コメントをかく


「http://」を含む投稿は禁止されています。

利用規約をご確認のうえご記入下さい

Menu

イド語文法編(4)

Wiki内検索

メンバーのみ編集できます