Ido-Skolo

Lektajo 01:--------------------------------------------------------------------
Me lojas en alta domo. Avan la domo esas bela gardeno. Dop la domo esas korto.
La pordo esas klozita. Me havas klefo. (korto - courtyard)
La eskalero (staircase) esas streta, la fluro (staircase landing) esas larja.
En la salono esas tablo, stuli, sofao e horlojo. La fenestro esas granda.
Tapiso jacas sur la sulo (=planko-sulo - floor). An la muro pendas imaji.
La plafono (ceiling) esas blanka. La patro lektas libro. Me skribas.
Me havas du fratini. La yuna/juniora (younger) fratino sutas (sews).
La granda/seniora (elder) fratino esas en la koqueyo (kitchen).
La olda avulo sidas en dorso-stulo (easy chair). La matro koquas (cooks).
En la koqueyo esas multa utensili. La fairo brulas en la herdo (hearth).
La dishi esas sur la pladi (plates). Flori en vazo esas sur la tablo.
En la dormo-chambro esas du liti, armoro (cupboard), stuli e spegulo.
Furnelo (stove) stacas apud la pordo. Me dormas en la lito (bed).
La genitori (parents) esas bona. Me esas volunte heme.// Me prizas esar heme.

Lektajo 02:--------------------------------------------------------------------
On mustas flegar (take care of) sua korpo. Sana anmo lojas nur en sana korpo.
Omnadie me lavas mea vizajo, la kolo, la pektoro e la manui per sapono.
Ofte me balnas. Somere ni balnas en la fluvio (large river).
Me pektas (combs) mea hari e netigas mea denti.
Mea hari esas nigra e mea denti esas blanka.
La pelo (skin) esas bruna e la labii esas reda. Mea patro havas blonda barbo.
Vespere me promenas kun mea amiko en nia gardeno. Ni parolas la mondolinguo.
Nia okuli vidas la bela flori. La flori emisas (emits) sua agreabla odoro.
La nazo flaras lia odoro e nia oreli audas la kanto dil uceleti.
Nia pulmoni respiras la pura aero. La nervi divenas tranquila.
Cadie me iras a mea kuzulo e lua amiki.
Li kantas, ludas e rakontas interesiva rakonti. Ni esas gaya.
Se pluvas, me lektas libro heme. La ventego ululas (ululates) cirkum la domo.
La nokto esas tenebroza (dark/gloomy/tenebrous).
Ma mea chambreto esas lumoza (full of light) e mea kordio esas joyoza,

nam la libro montras a me bona homi e bela landi.

Ankore en la dormo me sonjas (dream) pri to.

Lektajo 03:- vicino - neighbour -----------------------------------------------
Hiere me vizitis nia vicini. Li esas olda. Me konocas li depos mea infanteso.
Li havis quar filii, tri filiuli ed un filiino. Un filiulo mortis frue.
La genitori edukis amoze (affectionately) l'altri.
La filiuli esis adolecanti, lore la mondo-milito komencis.
Ili eniris la armeo (army). L'unun balde kuglo (bullet) atingis.
Il mortis quik. L'altru retrovenis sana.
Il mariajis yunino e vivas nun kun sua spozino en altra urbo.
Nur la filiino restis che sua olda genitori. Elu flegas li sorgeme (carefully).
Me adportis a li frukti e dicis multa saluti de mea genitori.
La oldulo esis afabla e naracis a me pri sua yuneso.
La oldino jacis en la lito; elu esas malada.
Elua filiino adportis ad elu medikamento; ma la malado ne volis drinkar ol.
Forsan elu mortos balde. Me vizitus elu omnadie, se me povus.
La bona vicini amis me sempre. Li joyos, kande me rivenos.

Konverso
A: Bona jorno, siorino!
B: Bona jorno, siorulo!
A: Quale vu standas?
B: Me dankas tre bone e quale standas vu?
A: Me esis malada e mustis konsultar la mediko; ma nun me esas sana.
B: Quon la mediko dicis?
A: Ilu dicis: "Irez ofte aden la foresto e repozez multe!"
B: La saneso esas valoroza.
A: Yes, me obedios la konsilo dil mediko.
B: Til rivido, siorulo! A: TIl rivido, siorino!

Lektajo 04:--------------------------------------------------------------------
La vespero esas koldeta. Vespere me iras rapide a la vilajo.
La rapida kavalo portas la kavalkero. Naracez a me la historio, ma kurte.
Avan la foresto esas prato (meadow). Ni kuras ad-avane. Quanta pomin tu havas?
Quante me joyas! Ica farino (flour) esas blanka, ma ita esas griza.
Ca floro odoras forte; iti havas bela kolori.
Ti qui ne laboras, anke devus ne manjar.
Ilca esas richa, ma elta esas povra. Me savas to. Me ne povas komprenar ico.

Ni iras a la ruro. Quante la flava cereali (cereals) stacas belege sur l'agro!
Inter la spiki on vidas blua aciani (cornflowers) e reda papaveri (poppies).
Ibe rurano falchas (mows down) la frumento (wheat).
Hike du kavali tiras plena veturo. Pomieri (apple-trees) stacas sur ca agro.
La pomi ne ja esas matura, ma ta prunieri portas multa matura pruni (plums).
Dop la vilajo esas viteyo (vineyard). La vitberi (grapes) divenas dolca,

nam la suno brilas varmege de la cielo (sky/heaven) sennuba.

Cirkum la vilajo esas multa legum-gardeni. En ici fazeoli (kidney-beans),

pizi (peas), karoti, salado e kaulo (cabbage) kreskas.

Se la rurano ne kultivus l'agri (fields), l'urbano ne havus nutrivo.
Nun ni hungras (are hungry) e durstas (are thirsty).
En restorerio ni drinkas taso de kafeo e manjas peco de pano kun butro.

Lektajo 05:- Lumoza expliko ---------------------------------------------------
Du rurani parolis pri la telegrafo.
"Quale olu agas por transportar la novaji (=nuntii* - news) tante rapide?
"Esas tre simpla.", l'altru respondis. "On tushas l'una extremajo (extremity)

di la metalfilo (wire) e l'altra extremajo skribas quale per plumo."

"Me quik klarigos lo por tu. Ka tu havas hundo?" - "Yes."
"Quale lu aspektas?" - "Lu esas tenua (thin) e havas longa kaudo (tail)."
"Nu, kande tu fulas (tread on) la kaudo, ka lu ne aboyas?" - "Yes, certe!"
"Nu, supozez ke lua hundo esus sat longa por atingar Stockholm de tua vilajo.

Esas nula dubo ke lu aboyus en Stockholm, se tu fulus lua kaudo hike. Yen to quo esas la elektrala telegrafo." (aboyar - to bark)

Lektajo 06:-- acensar (to get on) e decensar (to get off) la vagono (car)------
Cadie esas la unesma agosto, la komenco di la vakanco.
Ye venerdio ni ankore sidis sur la skolbenki e sudorifis (sweated).
Dum la lasta leciono l'instruktisto parolis pri la Nigra Foresto. Omnu ja

revis pri obskura abieto-foresti e la migrado sur altaji eskarpa (steep).

Me recevis bona atesto e departas ca-matine kun mea fratino a nia geonkli.
La kofro ja esas preparita; parapluvo, bastono e mantelo esas pronta.
Nia patro donas a me 250 mark. (abieto - fir-tree/spruce-tree)

"Til rivido, kara patro; adio, bona matro! Ni skribos balde."

Yen la fervoyo-staciono! Me serchas la gicheto (wicket/ticket window) por

komprar du bilieti por Triberg. Li kustas 35 mark.

Amaso de voyajanti pulsas (push) sur la kayo (platform). Ni vartas la treno.
Nun la konduktoro klamas : "Atenco!" La treno arivas ye 10 kloki.
Ni acensas (go up) la vagono (car) e trovas bona plaso en libera angulo.
Pos 5 minuti la trenestro siflas (whistles). La treno moveskas.
Apertez la fenestro por ke me povez regardar la bel naturo e respirar (breathe)

la fresha aero. Ni vehas rapide. Vespere la treno proximeskas a staciono.

"Triberg!" Ni decensez (go down)! "Yen la bilieto.", "Danko."

Lektajo 07:- En la hotelo ----(kontoro - reception desk/ front desk)-----------
Dum nia unesma migrado sur la montaro ni arivis due pos 9 hori an la monto-lago

e ni nun acensas a la hotelo por pasar la nokto ibe. Fine, yen la hotelo. Olu stacas che 1345 metri super la maro.

En la teretajo (ground floor), apud la enireyo sinistre, esas la kontoro.
"Ka ni povas havar du chambri?"
"Yes, siori, en qua etajo vi deziras lojar?"
"Ni preferas la triesma etajo."
"Ka me darfas demandar via nomi?"
"Ni nomesas Helmut e Gertrud Naumann. Qua precon vu demandas?"
"Kinadek mark po un chambro e po dio."
"To ne esas tro chera."
"Voluntez sequar me. Numeri 37 e 38 esas libera."
"Ni enirez. Bela chambri kun vasta vido adsur la monti e vali dil cirkumajo."
"Hike esas la klosheto elektrala. La chambristino venos, se vu sonigos unfoye;

pos dufoya sonigo la servistulo venos.", "Bone."

Nun ni decensas aden la manjo-salono. La supeo esas pronta.
Kelka gasti ja sidas an la tablego. Olca esas belete kovrita.
Cirkum la porcelan-plado jacas kultelo, forkteto, kuliero e boktuko (napkin).
"Garsono, adportez a ni un botelo de Rhen-vino e du glasi."
Me komendas duima hano kun legumo e desero. La manjajo esas tre bona.
"Garsono, pagar!", "La duopla supeo kustas: dek e kin mark per du esas triadek

mark, pluse vino po sep mark, 30 plus 7 esas 37 mark."

"Voluntez vekigar ni ye quar kloki; ni volas vidar la sun-levo. Bona nokto!"

Lektajo 08:- L'anciena urbo ---------------------------------------------------
L'anciena parti di nia urbo existas ja depos la mez-epoko. Olim komto (count)

invitabis komercisti por ke li establisez su an la komercala strado; nam la trafiko bezonis merkati. Richa komercisti sequabis l'invito e balde li esis konstruktinta urbo e fortifikabis (had fortified) olu per muri.

La butiki plenigis su. Anke kelka mestieristi, exemple bakisti, buchisti,

masonisti, seruristi (locksmiths), taliori ed altri esis veninta.

Pokope la mestiero (trade/handicraft) florifis (blossomed). An la rivereto

habitis la peskisti e la tanagisti (tanners); en streta (narrow) stradeto la shuifisti (shoemakers) fasonis (fashioned, formed) la ledro (leather). La menuzisto (cabinet-worker/joiner) fabrikis mobli en sua laboreyo, e la veturifisto veturi (vehicles). En altra stradeto la texisti (weavers) texis la telo (linen) o la lano, quan la mulieri filifabis (had spun). La potifisto (potter) e la forjisto (blacksmith/forger) ne darfis mankar.

Quon la mastro fabrikabis, ton lu expozis avan sua domo o dop la fenestro.

Olca divenis ilua vetrino (show-case).

Dum la merkato-dio granda turbo (crowd, throng) esis sur la merkato-placo.

Omna komercisto e mestieristo ofris vende sua vari (wares).

La rurani vendis ligno, bestiaro, farino edc. e kambiis (exchanged) po to

vesti, ornivi (ornaments) ed utensili. *La mestiero havis ora sulo (soil).

Se la triadek-yara milito ne destruktabus (hadn't destroyed) multo,

ni povus admirar (could admire) ankore plu multa domi anciena (old) del (de+la, of the) unesma florifado (flourishing) di nia urbo.

"Ora sulo" signifikas "ferma fundamento ekonimiala". Do la proverbo dicas: Per bona mestiero onu bone manjas.

Lektajo 09:- La foxo e la tortugo (tortoise), Indiana fablo -------------------
Olim foxo chasis apud la maro tortugo (tortoise), quan lu vidis unesmafoye.
Havante apetito por manjar sua kaptajo lu penadis parmordar (crunch completely)

la harda skalio (shell), ma olua fermeso (firmness) esis plu forta kam la dentaro (set of teeth) dil foxo. Iracoze lu haltis por meditar (think over).

"La hungro tormentas me", lu dicis, "me mustas serchar altra vildo (wild game);

ma antee me portos ica stranja ento (entity) a mea kaverno por pose lacerar (rend) olu quiete (calmly)." La tortugo pavoreskis (became afraid).

Lu dicis: "Severa foxo, me ya vidas ke me mustos mortar, pro to me pregas, se

tu volas kurtigar mea dolori e quik facar manjajo a tu, lore pozez me aden la maro, e mea skalio (shell) divenos mola (soft), sen peno tu manjos me."

"Esas vera, tu esas justa", triumfis la foxo, "me nur astonesas ke me ipsa ne

pensis a to." Lu portis la ruzozo (the sly) al maro e pozis lu aden la aquo.

Esante en sua elemento la tortugo quik eskapis. De sekura disto (distance) lu

mokis la foxo, qua troteskis (fell into a trot) shamante (ashamedly).

Merkez: Anke la maxim ruzozo trovas sua mastro.

Lektajo 10:--------------------------------------------------------------------
L'autuno: Sempre plu multe la suno perdas sua varmeso. La nokti esas kolda, e

matine blanka pruino (frost) jacas (lies) sur la prati (meadows).

Nun la kultivisto mustas hastar por rekoltar la produkturi dil agro.
La frukti koliesas (are gathered). La grapi tranchesas de la viti ed manjesas

kom saporoza (succulent) donajo di la naturo o presesas en la presilo.

Dum ke la migrant uceli flugas a la sudo, por eskapar la ruda (rude) vintro,

la vitkultivisti festas sua rekoltofesto per kantado e dansado.

La gardeni vakuigesas; omnaloke la terpomi ekterigesas.
Kande apene l'agri esas vakua, sekalo (rye) e frumento (wheat) semesas.
La bovi, mutoni e kapri (goats) esas duktita de la monti aden la vali;

nam supre nivo (snow) falis sur la herbi. La laborinta rurano regardas kontente sua kelero (cellar) e garbeyo (barn).

"Laboro esas la ornuro dil civitano, prospero esas la rekompenso dil peno."
Balde la yuna semajo kovresos dal nivo. Ube antee la agro esis kultivita, ibe

la leporo (hare) e la kapreolo (roe-deer) chasesos dal chasero (hunter).

La naturo dormeskas e vekos erste, kande la printempo (spring) vekigos ol.



XXXXX << The unofficial world of Ido >> XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX


Elu, ilu, lu ed olu .... E pro quo lu?
=====================================================================
Prfo Orinoko PARTAKA: S'atrapa abans a un mentider que a un coix(BH?).
======================================================================
De: Ila Mesajero
Ye: Vie, 23 de Oct, 2009 12:53 am
Pri: Kad "el(u) ed "il(u) nur por personi?
Che: http://es.groups.yahoo.com/group/IdoCatalaOccitan/

(Mesajo da Hermann Philipps, che Linguolisto) Partaka skribis: Se l' pronomo "ol(u)" darfus advere uzesar por homo ...

} Sub "Personal pronomi", la KGD dicas klare:
} En Ido, la distingo dil genri esas naturala: on uzas la maskulal
} genro por la maskuli, la feminal genro por la femini, la neutra por
} la kozi, ed anke por la enti di qui la sexuo esas nedeterminita:
} infanti, pueri, homi, yuni, oldi, personi, individui, kavali, bovi,
} kati, e c. Do, "ol" anke uzesas por homi (se la sexuo esas ne-deter-
} minita). Anke me hezitas uzar "ol" por homi, e tu esas justa, expli-
} kante ke, segun la KGD, "lu" ed "ol" signifikas lo sama en multa ka-
} zi. Ni esez saja, uzante la formi "il, el, ol, e c." nur kande on
} absolute volas indikar la sexuo, ed uzante "ol" favore nur por kozi.
} Komence, me ne savabas (!) ke hike vere existas problemo. Danke!
} Hermann

Me uzas elu, ilu, lu ed olu preske same quale vu, pro ke me ne esas ul
taliban'ano. Ma me libere pensas kontre ke kande la Korano dicas tale,
Islamisti kredas tale. Kad anke "KGD dicas tale, Idisti kredas tale"??
Kompreneble, Markizo de Beaufront esas genio ma ne deo ma nur persono.

Pro quo onu/oni bezonas pronomo "lu" dum ke ja existas "elu" ed "ilu"?
Mea respondo esas pro quo oni bezonas Ms. apud Mrs. e Miss. en l'Angla
ed anke pluse pro quo trovesas chairperson apud chairman e chairwoman.
Kelka'tempe oni bezonas esar ne preciza' ed uzas silencigilo chel beko
dil pistolo. En Ido oni ek'prenas "e-/i-" de "elu/ilu" por moligar la
pinto di la sabro pronomala. Tamen, pro quo oni bezonas moligar "olu"?

Elu por homo o kelka'tempe anke animalo feminal.
Ilu por homo o kelka'tempe anke animalo maskulal.
'Lu por homo o kelka'tempe anke animalo ne'determinata.

Olu por ne'vivanta kozi. (Tamen me uzas lu, ilu od elu por roboti.)
Oni ne devas moligar "olu" ad'en "lu" por sociala ceremonio, pro ke la
indikajo ne vivas. Do "olu" esas anke O.K. por kadavro, ka No? (^_~v


Olim me skribis quale ...

---

------------------------------------------------------------------ Me pensas ke ...
Vinkinto = ta qua vinkis.
Gnlo Erwin ROMMEL la dezertal foxo esas vinkinto ante El Ala Mein.
Vinkanto = ta qua vinkas.
Me ofte esas vinkanto en mea Kungfu. (general kondiciono)
Vinkonto = ta qua vinkos.
Sro Jean MARTIGNON esas vinkonto en Idia kontre James CHANDLER.

Lore ....
Pasinto = ta qua pasis.
Pasanto = ta qua pasas.
Pasonto = ta qua pasos.

Me do itere dicas anke a vu quale ....
Omni en Idia dicas ke Sro Tiberio MADONNA esas justa, pro ke KGD dicas
tale' ma sen "definitiva" explikado a me kontre to quon me skribis....

la pasinto = la tempo pasinta = (le passe')
la pasanto = la tempo pasanta = la prezento
la pasonto = la tempo pasonta = la futuro

le passe', le pre'sent et l'avenir = (lore segun Sro Tiberio MADONNA)
(Kad la frazo divenus ke) la pasinto, la pasanto e la venonto ?????

Kad vu forsan povas "bone pruvar" a me ke la skemo partale esas justa?
Me kredas ke "la pasinto" esas nur Francismo di KGD. Anke me eroradis,
uzante ca vorto "la pasinto" pro ke kelka dicionarii e KGD trompis me.
Ma me esas simpla libera-pensero kontre ke kande la Korano dicas tale,
Islamisti kredas tale. Kad anke "KGD dicas tale, Idisti kredas tale"??

Ka KGD esas nia Korano ed Idisti blinde devas kredar tal Korano? Tamen
me nule povas esar irg'sorta Islamisto pro ke me esas Yudo kun khucpo.

---

------------------------------------------------------------------ Sincere vua, Bebson HOCHFELD, Stradivari'isto sur la tekto .....
Ido-Kurso.: http://www.geocities.jp/hochfeld/
IdoLerneyo: http://groups.yahoo.com/group/idolerneyo/

People sleep peaceably in their beds at night only because rough men
stand ready to do violence on their behalf. (George Orwell 1903-1950)
Populo dormas pacoze en sua lito dum la nokto nur pro ke feroca viri
stacas pronta violentar en la nomo di defenso por la pacozi. (ORWELL)
Pacifisti renuncas violento pro ke lin gardante, uli altra olun uzas.